Ik was laatst bij een lezing die over hartfalen ging. Ik ken mensen die dit hebben, vandaar dat mijn interesse was gewekt. Simpel gezegd is hartfalen het onvoldoende pompen van het hart. Dit kan veroorzaakt worden door pure ouderdom, maar in 80% van de gevallen wordt het veroorzaakt door een hartaanval of hartinfarct.
De lezing werd verzorgd door twee cardiologen, een psychologe en een meesterkok. De cardiologen legden de technische kant van hartfalen op een voor iedereen heel begrijpelijke manier uit, zonder vaktermen en ander moeilijk gedoe. Er werd door hen ook gesproken over wat er medisch gezien aan kan worden gedaan. De psychologe sprak over de angsten die kunnen ontstaan als je deze aandoening hebt en wat je daar (vaak met de hulp van een psycholoog) aan kunt doen. Allemaal erg interessant; ik ging uiteindelijk weg met een veel duidelijker beeld van wat hartfalen precies is en wat het betekent voor mensen die het hebben.
Meesterkok Michel Hanssen spreekt uit ervaring
Maar de lezing begon met een uitgebreid verhaal van SVH meesterkok Michel Hanssen. Hij werd zelf getroffen door een zeer ernstige vorm van hartfalen en kreeg te horen dat hij geen zout meer aan zijn eten mocht toevoegen (het advies dat voor zover ik weet alle hartfalen patiënten krijgen). Het moge duidelijk zijn dat dit advies voor een kok helemaal erg is, want zonder zout wordt het eten al snel een smakeloze hap.
Michel gebruikte echter zijn kennis van voedsel om een kookboek te schrijven dat deze keer eens niet vol staat met recepten maar met kruidenmixen. Natuurlijk staan er ook recepten in maar een groot deel van het boek bestaat uit kruidenmengsels die je zelf kunt maken met behulp van 24 kruiden en specerijen. Er staan veel kruidenmengsels in voor populaire gerechten zoals nasi of macaroni maar ook aan de minder bekende gerechten wordt veel aandacht besteed. Wat alle mengsels gemeen hebben is dat er geen korreltje zout aan is toegevoegd en ze het eten toch echt lekker maken.
Wij eten structureel te veel zout
Ik was erg verrast door wat Michel allemaal vertelde en mijn enthousiasme om met het boek aan de slag te gaan groeide met de minuut. Zo wist ik bijvoorbeeld wel dat we met z’n allen veel te veel zout eten maar niet dat we de benodigde hoeveelheid per dag wel erg ver overschrijden. Een mens heeft gemiddeld 1-3 gram zout per dag nodig. Artsen bevelen een absoluut maximum van 6 gram per dag aan; dat is dus al twee keer meer dan je nodig hebt. Maar via deze lezing leerde ik dat we gemiddeld 9 gram per dag gebruiken. De voedselindustrie gooit in ongeveer alles wat we eten zout; vooral omdat het een goedkope smaakmaker is en voor een aantal producten ook prima werkt als conserveermiddel. We kunnen de schuld voor ons exorbitante zoutgebruik natuurlijk niet helemaal afschuiven op de voedselindustrie. We vragen er in feite ook zelf om. Producten met een verlaagd zoutgehalte vinden we vaak smakeloos en daarom gooit de industrie er maar weer wat extra bij, anders wordt het niet verkocht. Een kruidenmengsel voor bijvoorbeeld bami bevat 60-70% puur zout. Vaak wordt er nog een vulmiddel (meestal meel) aan toegevoegd zodat het wat volume krijgt, want anders zou zo’n zakje mix wel erg klein worden. Echte kruiden zitten er dus nauwelijks in; je eet vooral zout en vulmiddel.
Ik doe daar niet meer aan mee; ik ga vanaf nu serieus aan de slag met het boek van Michel. Het is even wat werk omdat je de kruiden moet mengen maar daarna heb je een mooi voorraadje van kruidenmengsels die echt naar kruiden smaken en niet naar zout. Als je geen zoutarm dieet hebt kun je er natuurlijk gerust een beetje zout aan toevoegen maar je bepaalt zelf hoeveel, en dat voelt voor mij in elk geval een stuk prettiger. Daar komt nog bij (wij blijven toch Hollanders) dat het volgens mij ook een stuk goedkoper is. Ik heb ongeveer 50 euro aan kruiden uitgegeven en nog eens 25 aan potjes om het allemaal in te bewaren. Maar ik heb nu in feite een enorme hoeveelheid aan kruiden, waar ik minstens een jaar mee vooruit kan. Een pakje kruidenmix kost in de winkel al heel snel meer dan anderhalve euro, en dat is dan precies voor 1 maaltijd. Tel uit je winst!
Het boek Spicewise van Michel Hanssen kun je via de gebruikelijke kanalen kopen.