Hart- en vaatziekten, diabetes type 2, hoge bloeddruk en te hoog cholesterol zijn bijna gemeengoed geworden in onze maatschappij. Toch schrikken wij ervan wanneer iemand in onze omgeving geveld wordt door bijvoorbeeld hart- en vaatproblemen. Hoe komt het dat deze aandoeningen steeds vaker voor komen? En wat kunnen wij er aan doen?
Toen ik in oktober 2015 besloot om te stoppen met vlees en zuivel wist ik nog niet wat ik nu wel weet. De motivatie om een maandje te stoppen het met eten van vlees en zuivel kwam na het zien van de film Forks Over Knifes. Een film die onomstotelijk aantoont dat het eten van dierlijke producten oorzaak is van veel welvaartsziekten. Na een maand zonder vlees en zuivel voelde ik mij niet veel beter dan ik mij al voelde. De belangrijkste ervaring die ik wel had was dat ik vlees niet echt had gemist. Dat verraste mij want ik hield wel van een stukje vlees. Maar nee, de film had iets in mijn hoofd gepland wat sterker was dan de drang naar vlees. Ik wilde vooral gezond eten en goed voor mijn lichaam zorgen.
In plaats van vlees en zuivel ben ik op zoek gegaan naar geschikte vervangers. Ik wist dat vleesvervangers uit de supermarkt geen juiste keuze waren. Ik wilde puur eten en het liefst zo dicht mogelijk bij de bron. Ik ben daarom op zoek gegaan naar recepten en leerde dat bonen, peulvruchten, rijst en aardappelen prima alternatieven zijn. Deze plantaardige substituten bevatten vezels en complexe koolhydraten en hebben geen of nauwelijks verzadigde vetten. Ook leerde ik dat vitamine B12 een vitamine is die gemaakt wordt door bacteriën. Deze bacteriën worden met name gevonden in poep. De reden dat dieren vitamine B12 bij zich dragen komt omdat zij graag met hun snuit in de grond woelen. Ik leerde ook dat dieren die niet zo vaak meer buiten komen vitamine B12 ingespoten krijgen omdat zij deze anders niet kunnen doorgeven aan de mens.
Proteinaholic door Dr. Garth Davis
Dat ik vaak begin met het vertellen van mijn ervaringen komt omdat deze de drijfveer zijn geweest om met deze website te beginnen. Het documenteren van mijn ervaringen helpt mij om deze beter te onthouden. Maar ook bouw ik een aardige bibliotheek met interessante verhalen die waardevol voor anderen kunnen zijn.
Na mijn besluit om langdurig te stoppen met dierlijke producten begon ik het boek Proteinaholic van Dr. Garth Davis te lezen. Dr. Davis is naast algemeen chirurg, gespecialiseerd in laparoscopische procedures. Hij is gecertificeerd door de American Board of Surgery en is een ‘Fellow’ van de American College of Surgeons en een ‘Fellow’ van de American Society for Metabole en bariatrische chirurgie. (voor mensen met ernstig overgewicht) Dr. Davis was ooit voorstander van een eetpatroon wat bestond uit veel dierlijke producten. Proteïnen was goed voor je dus daar at je vooral veel van. Als arts behandelde hij dagelijks mensen met overgewicht. Ironisch genoeg had hij zelf ook last van overgewicht. Lange tijd hield hij dat verborgen. Maar op een bepaald moment was zijn cholesterol zo hoog dat dit zelfs te meten was in de vaten van zijn ogen. Toen zijn lichaam hem duidelijk maakte dat dit niet langer kon, begon hij in te zien dat hij zijn eetpatroon moest gaan veranderen. Het onderzoek wat toen volgde inspireerde hem om zijn boek te schrijven. Een boek waarin hij verteld hoe het eten van vlees ons kapot maakt en wat wij kunnen doen om dit te voorkomen.
The China Study door Dr. T. Colin Campbel
Na de opvallende onthullingen van Dr. Davis was het tijd voor The China Study. Al meer dan veertig jaar bevindt Dr. T. Colin Campbell zich in de voorhoede van voedselwetenschappers. Als onderzoeker en professor emeritus aan de Cornell University is hij het meest bekend van zijn bestseller The China Study. De meest uitgebreide studie over de relatie tussen voeding en gezondheid ooit uitgevoerd. Hij schreef zijn bevindingen samen met zijn zoon, Thomas Campbell, MD.
Met dit boek ben ik nog bezig. Ik heb het dus nog niet helemaal uit. Maar intussen heb ik wel al tientallen video’s gekeken op YouTube waar Dr. Campbell de belangrijkste conclusies samenvat. Een hele belangrijkste daarvan is dat teveel dierlijke eiwitten een aan/uit knop zijn voor kanker. Dr. Campell beklemtoont: “Deze conclusies trek ik niet door The China Study alleen. Maar in het bijzonder door de honderden onderzoeken in laboratoria en onder mensen die mij tot dit inzicht heeft gebracht.”
Wat laten de statistieken zien
In Nederland zien wij in de afgelopen decennia een stijging in hart- en vaatziekten, diabetes type 2, hoge bloeddruk en andere welvaartsziekten. Waarom noemen wij het eigenlijk welvaartsziekten? Omdat veel van deze aandoeningen alleen voorkomen in onze westerse maatschappij. In landen waar mensen meer van het land eten zien wij deze ziekten veel minder en soms helemaal niet.
In 2015 stierven in Nederland 17.884 mannen en 20.548 vrouwen ten gevolge van hart- en vaatziekten. Dit betekent dat gemiddeld
49 mannen en 56 vrouwen per dag aan hart- en vaatziekten overlijden. (Bron: Hartstichting)
Ruim 1.000.000 Nederlanders hebben diabetes. Daarvan weten 200.000 mensen niet dat zij diabetes hebben. 900.000 mensen hebben diabetes type 2. Naar schatting kent ons land in 2025 ongeveer 1,3 miljoen mensen met diabetes. (Bron: DVN)
Gemiddeld heeft 31,4% van de Nederlanders van 30 tot en met 70 jaar een verhoogde bloeddruk (hypertensie). Dat wil zeggen dat zij een bloeddruk hebben waarvan de bovendruk (systole) ≥ 140 mmHg is en/of de onderdruk (diastole) ≥ 90 mmHg en/of dat zij bloeddrukverlagende medicatie gebruiken. Gemiddeld is het percentage mannen dat hypertensie heeft hoger (37,4%) dan het percentage vrouwen (26,2%) met hypertensie. (Bron: RIVM)
Daarnaast stijgt ook het medicijngebruik in Nederland. Volgens Stichting Farmaceutische Kengetallen verstrekte Nederlandse openbare apotheken in 2012 aan één op de vier Nederlanders één of meerdere geneesmiddelen ten behoeve van het voorkomen van hart- en vaatziekten zoals hartfalen, angina pectoris en hart- of herseninfarcten. (Bron: SFK)
De kracht van voeding
Dit zijn ontluisterende cijfers. Waarom zien wij toch zo’n toename van deze aandoeningen? Maar misschien nog wel belangrijker wat wij kunnen doen om dit zoveel mogelijk te voorkomen.
Mijn eetpatroon is het zogenaamde 80-10-10 patroon. 80% van mijn dagelijkse calorieen komen van complexe koolhydraten, 10% van eiwitten en 10% van vet. Alles van plantaardige oorsprong.
In de tabel hierboven wordt een compositie van voedingsstoffen getoond die belangrijk zijn voor het behouden van een goede gezondheid. Antioxidanten, complexe koolhydraten, vitamines, vet en eiwitten. We hebben ze allemaal nodig. Maar zoals je ziet komen al deze stoffen van planten, niet van dieren. Behalve eiwitten. Planten maken deze stoffen, dieren niet. Soms vind je antioxidanten ook bij dieren. Maar die krijgen ze dan uit voeding net voordat ze geslacht worden. Een belangrijk verschil in bovenstaande tabel is het verschil in eiwitten. Eiwitten zijn super belangrijk voor onze gezondheid. Wanneer je kiest voor een plantaardige levensstijl zoals ik, bestaat gemiddeld genomen 10% van je dagelijkse calorie inname uit eiwitten. Wanneer je regelmatig vlees en zuivel eet ligt dat veel hoger. Is meer beter?
Op basis wat Dr. Campbel en zijn collega’s hebben onderzocht, aangevuld met mijn persoonlijke ervaring tot nu toe, ben ik ervan overtuigd dat een plantaardig eetpatroon het beste ‘dieet’ is voor je gezondheid. Maar niet alleen is een plantaardig eetpatroon het beste ‘dieet’ om gezond te blijven, het is ook het beste ‘dieet’ om ziekten als hart- en vaatziekten en diabetes type 2 te behandelen.
Dit is een lijst met aandoeningen waarvan is bewezen dat een plantaardige levensstijl in staat is om deze te voorkomen, stil te zetten en zelfs te genezen. Diabetes type 2 is volledig te genezen door het aanpassen van je eetpatroon. Hart- en vaatziekten zijn omkeerbaar door voeding. En vaak in een hele korte tijd.
Wat is waarheid
Maar hoe kom je aan die waarheid? Er worden zoveel dingen gezegd dat ik niet meer weet wat waar is. Een terechte opmerking. Persoonlijk hanteer ik de tips van Dr. Gart Davis. Hij zei in zijn boek Proteinaholic hier het volgende over.
- Geloof nooit wat je vindt in een krant, tijdschrift, blog, tv of radio verhaal
- Vertrouw nooit een enkele bron op zichzelf
- Zoek naar de oorspronkelijke bron
- Kijk naar de opzet van het onderzoek
Hoewel ik de laatste tijd steeds meer lees, blijft het een geweldige uitdaging om alle bronnen te onderzoeken. Ik begrijp ook dat niet iedereen daar zin in heeft. Maar gelukkig hebben we daar Michael Greger M.D. van NutritionFacts.org voor. Dr. Greger leest samen met zijn team jaarlijks alle Engelstalige onderzoeken die worden uitgebracht. Hiervan publiceert hij dagelijks nieuwe artikelen en video’s op zijn website. Dat doet hij om ons te helpen. Hij heeft een gave om al die honderden onderzoeken door te spitten en naast elkaar te leggen. Volgens zijn eigen woorden zodat wij dit niet meer hoeven te doen.
De reden dat ik zo enthousiast ben over Dr. Campbel is vanwege zijn reputatie. Dr. Campbel staat in de wereld van de wetenschap erg goed aangeschreven en onderzoekt al 50 jaar de effecten van voeding op onze gezondheid. Ironisch is wel dat hij is opgegroeid op een melkveehouderij. Hij is dus grootgebracht met de gedachte dat vlees en melk gezond voor ons zijn. Nu hij hier anders tegenaan kijkt maakt dit zijn verhaal des te geloofwaardiger.
Dierlijke eiwitten versus plantaardige eiwitten
Tijdens zijn loopbaan heeft Dr. Campbel geleerd dat de kracht van voeding vooral schuilt in een holistische aanpak. Met andere woorden, de duizenden voedingsstoffen die wij uit voeding halen zorgen voor duizenden effecten in ons lichaam. Eén van de onderzoeken waar Campbel zich mee bezig hield was de ontwikkeling van kanker. In een laboratorium gebruikte hij laboratoriumratten met kankercellen. Vervolgens werden deze ratten gevoed met een eiwitrijk dieet bestaande uit 15 tot 20% eiwitten.
Het eiwit dat voor dit onderzoek werd gebruikt was Caseïne. Caseïne is een dierlijk eiwit dat in melk voorkomt. Wat opviel is dat wanneer de ratten veel eiwitten kregen toegediend, de kanker toenam. Wanneer ze minder eiwitten kregen (5%) gebeurde het tegenovergestelde. Tevens kwam hij er achter dat plantaardige eiwitten uit bijvoorbeeld soja die effecten niet lieten zien. De hypothese ontstond dat dierlijke eiwitten kankergroei bevordert en plantaardige eiwitten niet. Deze veronderstelling vormde de basis voor meer onderzoek en uiteindelijk tot The China Study. In ieder geval was de belangrijkste conclusie dat voeding van invloed is op de groei en ontwikkeling van kanker.
Hoeveel eiwitten hebben wij nodig
Uit studies blijkt dat wij niet meer dan 10% eiwitten uit onze voeding nodig hebben voor een goede gezondheid. Niet meer en niet minder. 10% eiwitten is de optimale hoeveelheid. Zoals je op onderstaande weergave kunt zien halen wij die 10% met gemak uit een plantaardig eetpatroon. Helaas krijgen de meeste mensen veel meer eiwitten binnen dan goed voor ze is. Dat komt voornamelijk door het gebruik van vlees en zuivelproducten.
Zijn het genen of is het de voeding
Sommigen denken dat kanker ontstaat door het hebben slechte genen. Maar zijn het de genen die de oorzaak zijn of is het de voeding die deze genen beïnvloeden?
Op onderstaande afbeelding zie je een schematische weergave van genen. De blauwe genen zijn gezonde genen. De oranje genen zijn genetisch gemanipuleerd met kanker. De oranje genen hebben een hoger risico om kanker te ontwikkelen. De conclusie is dus dat de genen aan de linkerzijde meer kans hebben om kanker te ontwikkelen dan de genen aan de rechterzijde op de afbeelding. Wat gebeurd er wanneer je veel eiwitten eet in de vorm van vlees en zuivel. De genen waar nauwelijks kanker voorkomt beginnen zich te ontwikkelen. Er ontstaan meer kankercellen. Wanneer er minder eiwitten worden gegeten zien wij precies het tegenovergestelde. De genen waar veel kankercellen aanwezig zijn vertonen zelfs een teruggang in kankerontwikkeling. Het zijn dus niet de genen die de oorzaak zijn, maar het voedsel wat wij in onze mond stoppen en onze genen beïnvloeden. Voor deze stelling is inmiddels veel bewijs te vinden.
Door het eten van dierlijke producten zoals vlees, melk, eieren en boter gaat onze eiwitinname omhoog. Bovendien zijn deze eiwitten van dierlijke afkomst en zoals wij hebben gezien zorgen die juist voor de problemen. Bovendien bestaat ons menu bij een vleesrijk menu uit relatief weinig groente waardoor wij alle belangrijke vitaminen en nutriënten missen die ons lichaam ook nodig heeft. Iedere keer wanneer je zo eet creëer je reacties in je lichaam. Het is alsof je je knie stoot tegen een paaltje. Je knie wordt rood maar geneest wanneer je hem met rust laat. Helen is de basisfunctie van ons lichaam. Maar wanneer je dezelfde knie keer op keer tegen het paaltje stoot geneest deze niet meer. Dat is feitelijk ook aan de hand wanneer wij ons lichaam voeden met toxische stoffen. Ons lichaam kan niet meer herstellen en in de loop van de jaren ontwikkelen er chronische ziekten.
Conclusie
Stel jezelf de volgende vraag: Als voeding zo belangrijk is in het controleren van onze gezondheid, waarom worden er dan miljoenen euro’s uitgegeven aan genetisch onderzoek? Volgens sommigen wordt er meer dan 100 x zoveel geld uitgegeven aan onderzoek van de genen dan aan de effecten van voeding op onze gezondheid. Terwijl het juist de voeding is die ons gezond maakt en niet de genen. In de perceptie van Dr. Campbel komt dit omdat genetisch onderzoek geld oplevert en voeding slechts gezondheid.
Wat is belangrijk als wij kijken naar voeding? In eerste plaats moeten wij voeding als geheel zien. De overheid informeert ons over dagelijks aanbevolen hoeveelheden en de supplementen industrie speelt hier handig op in door voor ieder tekort een nieuwe pil te maken. Maar wanneer wij voeding als geheel gaan zien hoeven wij ons niet meer druk te maken of wij wel genoeg voedingsstoffen binnenkrijgen. De verwerking van voedingsstoffen in ons lichaam is een symbiose. Ons lichaam weet precies wat wij nodig hebben. Het enige wat wij moeten doen is de trechter vullen met zoveel mogelijk gezond voedsel.
Als wij dat gaan doen en de conclusies van onder andere Dr. Davis en Dr. Campbel en vele andere onderzoekers gaan toepassen in ons leven, ondervinden wij daarvan direct de gevolgen. Teveel dierlijke producten in je menu zorgen voor problemen. De problemen openbaren zich niet direct maar na verloop van tijd.
Ik geloof niet in moderatie. Waarom één sigaret per dag terwijl je weet dat dit niet bijdraagt aan een goede gezondheid? Ik heb ervoor gekozen om dierlijke producten te laten staan. In plaats daarvan geniet ik van een rijk gekleurde tafel met heerlijke gerechten. Wanneer deze stap voor jou te ver is kun je overwegen om het gebruik van dierlijke producten te beperken. Minder vlees eten wordt door veel mensen best als redelijk ervaren. Maar kijk ook eens kritisch naar je kaas en boter gebruik. Zonder dat je het beseft consumeer je meer dierlijke producten dan goed voor je is.
Ik ben er inmiddels van overtuigd dat het eten van minder dierlijke producten bijdraagt aan een betere gezondheid. Je valt niet alleen af maar de de kans op welvaartsziekten nemen af en bovendien doe je ook nog iets goed voor de dieren en onze planeet.